Context 101-120

Context 101

Τα στρατιωτικά πραξικοπήματα... αποτέλεσαν τον κορμό της ιστορίας της Ελλάδας του 20^ου αιώνα. Τα πλείστα των πραξικοπημάτων έγιναν στο όνομα της «δημοκρατίας» (που δεν ήταν βεβαίως δημοκρατία) και εναντίον του «διεφθαρμένου πολιτικού κόσμου» (που ήταν όντως διεφθαρμένος). Η «δημοκρατική» νομιμοποίηση ήταν όρος επιβίωσης των συνεχών πραξικοπημάτων και δικτατοριών (πλην της μεταξικής τοιαύτης). Και με τον καιρό έγινε σχεδόν κοινή συνείδηση πως το πραξικόπημα (και σε κρίσιμες περιόδους ο εθνικός διχασμός) ήταν ένα νόμιμο και έντιμο μέσο για την επιβολή του καλού καγαθού σε τούτη την χώρα.

      Ενδεικτικό του ανώμαλου χαρακτήρα του «αστικού εκσυγχρονισμού» της Ελλάδας είναι ότι η έναρξή του επιχειρείται με ένα στρατιωτικό πραξικόπημα: το κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου στο Γουδί, το 1909. Ο Σύνδεσμος συνεστήθη, αρχικώς, εκ δυσαρεστημένων αντιμοναρχικών αξιωματικών, που για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν σε μυστικό δείπνο(!!) στο σπίτι του υπολοχαγού και μετέπειτα στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Πάγκαλου, μια νύχτα του Οκτωβρίου του 1908. Τα εκατοντάδες, τελικώς, μέλη του Συνδέσμου είχαν εκατοντάδες απόψεις για τον «εκσυγχρονισμό» και την «δημοκρατία». «Οι αξιωματικοί κάναν το κούνημα(!!) χωρίς πρόγραμμα», έγραψε εις εκ των πρωταγωνιστών.

19/4/2001

Context 102

Ο εθνικός διχασμός... σε μοναρχικούς και βενιζελικούς υπήρξε αρχική πράξη του μοναρχικού στρατοπέδου και τελική, στρατιωτική (και υπό ισχυρή Γαλλο-αγγλική στρατιωτική προστασία και κατοχή!) πράξη του «δημοκρατικού» στρατοπέδου. Ο εθνικός διχασμός έσπειρε, σύντομα, την διχόνοια και στο «δημοκρατικό» βενιζελικό στρατόπεδο. Έγινε εθνικός διχασμός πολλαπλών ταχυτήτων και μεταγραφών από το ένα στρατόπεδο στο άλλο. (Οι κομμουνιστές αργότερα έπαιξαν, επίσης στρατιωτικά, στο ήδη καλοστρωμένο γήπεδο του εθνικού διχασμού των πολλαπλών ταχυτήτων.)

      Χαρακτηριστικός της δημοκρατικότητας των «δημοκρατικών» είναι ένας διάλογος μεταξύ των δύο κορυφαίων «δημοκρατικών», Ελευθερίου Βενιζέλου και Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, στην Βουλή στις αρχές του 1924. Όταν ο Βενιζέλος, πρωθυπουργός, μέμφθηκε τον Παπαναστασίου ότι «έσυρε την δημοκρατία στους στρατώνες», ο Παπαναστασίου απάντησε αμέσως ότι ο Βενιζέλος ήταν αυτός που εγκαινίασε τις στρατιωτικές επεμβάσεις στην πολιτική (εννοώντας το 1916). (Βερέμης 2000).

      Στην επαναφορά της βασιλείας και στην δικτατορία Μεταξά οδήγησαν δυο αποτυχημένα «δημοκρατικά» πραξικοπήματα, 1933 και 1935, εναντίον της μετριοπαθούς κυβέρνησης Τσαλδάρη (και παρά το ότι αυτή είχε προβεί σε δήλωση στήριξης της αβασιλεύτου).

20/4/2001

Context 103

Η 21^η Απριλίου 1967... ήταν η κορύφωση της στρεβλής πολιτικής πορείας του νεοελληνικού κράτους στον 20^ο αιώνα. Τα πραξικοπήματα (αυτά που έγιναν, αυτά που απέτυχαν και αυτά που απλώς συζητήθηκαν) αποτελούσαν, για την καθεστηκυία τάξη πολιτικών και στρατιωτικών, φυσιολογική πολιτική συμπεριφορά κατά το μεγάλο μέρος του αιώνα. Οι στρατιωτικές μονάδες αντί να φυλάσσουν σύνορα (και παρά την μόνιμη εθνικιστική δημαγωγία) ήσαν πάντα κοντά στην πρωτεύουσα, για να οργανώνουν πραξικοπήματα και για να φυλάσσουν την χώρα από τον «εσωτερικό εχθρό»! (Ο έγκριτος Θάνος Βερέμης υποστηρίζει ότι κίνηση-κλειδί για την διασφάλιση της μεταπολίτευσης υπήρξε η εκ μέρους Ευάγγελου Αβέρωφ απομάκρυνση των στρατοπέδων από την περιοχή της πρωτεύουσας, προς τα σύνορα).

      Η στρατιωτική ήττα στην Κύπρο (της οποίας ο φάκελος μένει κλειστός) οδήγησε στην κατάρρευση το στρατιωτικό καθεστώς. Η αντίσταση του ελληνικού λαού στην επτάχρονη δικτατορία υπήρξε παθητική (έως άκρως παθητική), πλην του αποφασιστικού φοιτητικού κινήματος των τελευταίων ετών της δικτατορίας και πλην εξαιρετικών ηρωικών περιπτώσεων. (Η μεγαλύτερη, από πλευράς όγκου, αντιστασιακή εκδήλωση έγινε αμέσως μετά την πτώση της χούντας, κατά την υποδοχή Καραμανλή και Παπανδρέου στο αεροδρόμιο!)       

21/4/2001

Context 104

Η κοινωνική ασφάλιση... συνιστά αντικείμενο μέριμνας του κράτους, κατά το σύνταγμα (παλαιό και αναθεωρημένο) (άρθρο 22). Η εργασία όλων των πολιτών, επίσης, αποτελεί αντικείμενο μέριμνας του κράτους, κατά το σύνταγμα (παλαιό και αναθεωρημένο) (άρθρο 22). Οι έλληνες πολίτες, αφού στις εκλογές επιδοκιμάζουν εμπράκτως, υπερβολικώς και συστηματικώς την συγκεκριμένη καταστροφική διαχείριση και του ενός και του άλλου θέματος εκ μέρους των δυο μεγάλων κομμάτων, βρίσκονται σήμερα προ βιαίων και διαλυτικών διλημμάτων. 

      Η συζήτηση περί του ασφαλιστικού θα διεξαχθεί υπό κλίμα πλήρους αναξιοπιστίας, που θα εκπέμπεται από τους ατιμώρητους πολιτικούς υπεύθυνους της κρίσης. Προνομιακοί συνομιλητές θα είναι οι κατ’ ουσίαν υπεύθυνοι της μέχρι σήμερα διαχείρισης, όχι ως υπόλογοι, αλλά ως τιμητές της απρόσεκτης κοινωνίας(!): Ένα κράτος που αρνείται να καταβάλει την δική του ασφαλιστική συμμετοχή, υπουργεία που αρνούνται να εκτελέσουν τελεσίδικες αποφάσεις, τράπεζες που αρνούνται να εκτελέσουν κυβερνητικές οδηγίες και δικαστικές αποφάσεις, μικροί και μεγάλοι εργοδότες που κρατούν ανασφάλιστους χιλιάδες εργαζόμενους, μικροί και μεγάλοι εργοδότες, που εισπράττουν εισφορές χωρίς να τις αποδίδουν, αλλά και συνταξιούχοι των 600.000 ή των πελατειακής φύσεως ασθενειών.  

24/4/2001

Context 105

Οι εργασιακές σχέσεις... στην Ελλάδα ρυθμίζονται από το δίκαιο των ελεύθερων συμβάσεων, αλλά  (περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη!) πάνω από το δίκαιο αυτό υπάρχει το υπέρτερο δίκαιο του ισχυροτέρου. Η περί του ασφαλιστικού συζήτηση βέβαιον είναι ότι θα αφήσει άθικτο το θέμα της δημοκρατίας στους συγκεκριμένους χώρους δουλειάς. Η ευνοιοκρατία, η αναξιοκρατία, η επιβράβευση της δουλοπρέπειας, η αυθαιρεσία (που φθάνει μέχρι την επιλογή ασφάλισης ή μη!) αποτελούν τον άτυπο αλλά ουσιαστικό εσωτερικό κανονισμό των περισσοτέρων ιδιωτικών και δημοσίων επιχειρήσεων (στον δε δημόσιο τομέα υπάρχει ευθέως και το «κόμμα»). Τα πρότυπα επιτυχίας, που προβάλλονται, οδηγούν σε συμπεριφορές αγχώδους, και μέχρι τελικής πτώσεως, ανταγωνιστικότητας στις διαπροσωπικές εργασιακές σχέσεις. Η γενική  συνδικαλιστική αδιαφορία για ζητήματα συνθηκών εργασίας και ανθρώπινου περιβάλλοντος συνηγορεί στην επαύξηση του βαρέος φορτίου που κουβαλά ένας ευαίσθητος και φιλότιμος εργαζόμενος. Η δουλειά, παρά την τεράστια πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας, παραμένει δουλεία. Θα γίνουν τεράστιες διαδηλώσεις για την φυγή λόγω σύνταξης από την δουλειά, και καμία διαδήλωση για την μετατροπή της δουλειάς σε ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση (από την οποία κανείς δεν θα θέλει να πάρει σύνταξη!!).

25/4/2001

Context 106

Η αθλιότητα του εκσυγχρονισμού... έγκειται στην άνευ αιδούς συμμόρφωση προς τας εκάστοτε υποδείξεις. Δηλαδή έγκειται στο να μεταλλάσσονται οι αρχι-συνδικαλιστές σε υφυπουργούς εργασίας, ώστε να εμφανίζουν την εικόνα αυτών που ξέρουν, που κατανοούν, αλλά που είναι αναγκασμένοι να προσαρμόζονται.

      Πόσο διαφέρει ο κ. Γιαννίτσης από τον κ. Πρωτόπαπα; Πολύ. Και κατά τούτο: Ο ένας κάνει αυτό που έμαθε (ως τεχνοκράτης διαχειριστής αριθμών). Ο άλλος κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που έμαθε (ως συνδικαλιστής).

      Για να αναρριχηθεί κανείς σε χρόνο αστραπή, από τον γκισέ μιας τράπεζας, στα ύπατα αξιώματα της μαχητικής δράσης (πρόεδρος ΟΤΟΕ, ΓΣΕΕ) και, ακολούθως, στα ύπατα αξιώματα του κυβερνητισμού (υφυπουργός εργασίας), πρέπει να έχει εξαιρετικές ικανότητες ή εξαιρετικό καιροσκοπισμό.

      Ο πρωτοπάπειος καιροσκοπισμός αναδεικνύει την φούσκα των καιρών: αυτήν της περίφημης κοινωνίας των πολιτών. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζονται με μία περίεργη σύγχυση ρόλων κρατικών και ρόλων κοινωνών της κοινωνίας των πολιτών, μεταπηδώντας με ευκολία (και ανοχή από πλευράς «διανόησης») από το κράτος στην κοινωνία των πολιτών και τούμπαλιν. (Κάνοντας τα κόκκαλα του Χέγκελ και του Γκράμσι να τρίζουν!)

26/4/2001

Context 107

Η ελληνική γλώσσα... (όπως και κάθε ομιλούμενη γλώσσα) είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Την άποψη αυτή εξέφρασε ο 95χρονος νεοελληνιστής και δημοτικιστής Εμμανουήλ Κριαράς στην Ελευθεροτυπία του περασμένου Σαββάτου. Επίσης, εξέφρασε την άποψη ότι η νέα ελληνική γλώσσα είναι διαφορετική της αρχαίας ελληνικής, όπως και διαφορετική της μεσαιωνικής ελληνικής.      

      Δεν είμαι βέβαιος ότι η νέα ελληνική γλώσσα είναι ριζικά διαφορετική των παλαιότερων μορφών της. Στερείται, πάντως, μετοχής και απαρεμφάτου. Η έκφραση, χωρίς μετοχές και απαρέμφατα, γίνεται φτωχότερη. Την παρατήρηση αυτή έκανε προ ετών ο φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης, στρεφόμενος εναντίον του Κριαρά και των απλουστευτικών υπερβολών των δημοτικιστών.

      Ως προς την δύναμη της ελληνικής, ο επίσης 95χρονος σήμερα Ξενοφών Ζολώτας (δεινός χειμερινός κολυμβητής και πρώην πρωθυπουργός) βάλθηκε κάποτε να αποδείξει πόσο κατανοητή είναι η ελληνική γλώσσα και σε αγγλόφωνο ακροατήριο κάνοντας ολόκληρη την ανακοίνωσή του σε άπταιστα ελληνικά, ως εξής: «...It is not my idiosyncracy to be ironic or sarcastic but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists...κλπ». Δηλαδή στην αγγλική γλώσσα που, όπως όλες οι σύγχρονες γλώσσες, έχει διαποτισθεί από ελληνικές λέξεις.

28/4/2001

Context 108

Η FTAA... (Free Trade Area of the Americas), η κοινή αγορά της Αμερικής, βόρειας και νότιας, είναι πλέον πραγματικότητα. 34 ηγέτες  της αμερικανικής ηπείρου υπέγραψαν στις 22 Απριλίου, στο Κεμπέκ, την ιστορική συμφωνία, υποσχόμενοι να ανοίξουν τα μεταξύ των χωρών τους σύνορα μέχρι το 2005. Η FTAA, ως περιφερειακή ολοκλήρωση, είναι διπλάσια σε κατοίκους από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και κατά 50% ισχυρότερη αυτής σε παραγόμενο εισόδημα.

      (Για τον αποκλεισμό, από την FTAA, της Κούβας, τελούσας έτι υπό καθεστώς εμπάργκο, ετέθη «ρήτρα δημοκρατίας». Την οποία ρήτρα πληρούν, καθώς φαίνεται, οι αχανείς παραγκουπόλεις και τα τριτοκοσμικά και τεταρτοκοσμικά προάστεια των αμερικανικών μεγαλουπόλεων, Βορρά και Νότου, με την απόλυτη φτώχεια.)    

      Η FTAA είναι η αμερικανική απάντηση στην ευρωπαϊκή «πρόκληση» της Ε.Ε. Αν προσθέσουμε, σ’ αυτές τις δύο, και την ασιατική ASEAN καθώς και τις διαμορφούμενες δομές του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου, δεν μένει παρά ένα υπόλοιπο αδιάφορων νησίδων. Η νέα γεωγραφία των περιφερειακών ολοκληρώσεων συμπληρώνεται από μια ομάδα υπερεθνικών «ανεξάρτητων» εποπτευουσών αρχών.

      (Άσκηση ετοιμότητας: Η παλαιά γεωγραφία των εθνών ήταν πιο πολύχρωμη πνευματικά; Και - αν ναι ή όχι - γιατί;)       

2/5/2001

Context 109

Παράθυρα στο σύμπαν... ήταν ο τίτλος της διάλεξης του αστροφυσικού, διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, κ. Διονύση Σιμόπουλου (προχθές, υπό την ευθύνη της δραστήριας τοπικής Αστρονομικής Εταιρείας). Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας, λέει ο Ελύτης. Η απόσταση, που χωρίζει τον ποιητή από ένα αστροφυσικό, δεν είναι δα και τόσο μεγάλη. Το κοινώς ασύλληπτο συλλαμβάνεται στο σημείο που τέμνεται η μεγάλη επιστήμη με την μεγάλη τέχνη.

      Στον ουρανό βλέπουμε το παρελθόν του σύμπαντος. (Αυτό κι αν είναι ποίηση!). Βλέπουμε τα άστρα όπως ήταν χιλιάδες, εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Τόσος χρόνος χρειάζεται το φως τους να φθάσει στα μάτια μας και στα τηλεσκόπιά μας. (Ακόμη και τον ήλιο τον βλέπουμε όπως ήταν 8,5 λεπτά πριν.) Και σούρχονται δεκάδες πραγματολογικές και υπαρξιακές ερωτήσεις να κάνεις. Κάποιος ρώτησε και για τον Θεό, ο αθεόφοβος! Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται και λίγη αυτοσυγκράτηση. Την οποία αυτοσυγκράτηση επέδειξε πρώτος ο Δ. Σιμόπουλος, επικαλούμενος την ρήση του μεγάλου (και στην μετριοπάθειά του) Νεύτωνος, σύμφωνα με την οποία χρειάζεται να ακουμπάμε στην συσσωρευμένη σοφία για να αναπτύσσουμε με ασφαλή τρόπο την δική μας σκέψη. 

      (Και όπου νάναι - περί το 2015μ.Χ. - εποικίζουμε και το φεγγάρι και αργότερα και άλλους κοντινούς μας πλανήτες!)   

3/5/2001

Context 110

Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος... έχει, μέχρι σήμερα, αγιοποιήσει εκατοντάδες ομοθρήσκους του, κυρίως από τον πλούσιο κόσμο. (Όπως παρατηρεί κάποιος, στους ουρανούς ο φτωχός Τρίτος Κόσμος υποεκπροσωπείτα!) Κι αν κατά την εδώ επίσκεψή του ο πάπας είναι σε κέφια(!!), δεν αποκλείεται, χάριν του διαλόγου των εκκλησιών, να αγιοποιήσει και τον κ. Χριστόδουλο! Έτσι κι αλλιώς έχει χάσει τον λογαριασμό και λογαριασμό δεν δίνει. (Είναι και αλάθητος, είναι και ο πρώτος, που λέμε!) Και, ακόμη, επιλεκτικά μπορεί να οσιοποιήσει ή μακαριοποιήσει και αντιπάλους μαυροφορεμένους αλλόφρονες ζηλωτές, που θα διαδηλώνουν κατά του ερχομού του - έτσι, για σπάσιμο! (Ο μακάριος, ως γνωστόν, είναι δύο βαθμούς κάτω από τον άγιο και ένα κάτω από τον όσιο, στον ιερό στρατό των αιθέρων - σαν να λέμε υποπτέραρχος, αντιπτέραρχος, πτέραρχος, πάπας! Δεν ξέρω, μόνο, αν ο Θεός είναι κάτω ή πάνω από τον πάπα.)

      Το 1998 (κι αυτό δεν είναι για γέλια!) ο πάπας επισκέφθηκε την Κροατία και, παρουσία τεραστίου πλήθους και του τότε προέδρου Τούντζμαν, αγιοποίησε ένα κοινό εγκληματία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, παρά τις αντιδράσεις του Κέντρου Simon Wiesenthal - οργανισμού για τις έρευνες των ναζιστικών εγκλημάτων. (Ο «άγιος» Στέπινατς συμμετείχε, ως καρδινάλιος, πρωταγωνιστικά στην γενοκτονία εναντίον του σερβικού λαού κατά την ναζιστική κατοχή.)

4/5/2001

Context 111

Η κατάχρηση της μνήμης... παραμορφώνει το σήμερα. Όταν όλη η ιστορία γίνεται μνήμη, τότε οι επείγουσες ανάγκες του σήμερα και του αύριο υποβαθμίζονται: Το μυαλό μένει κολλημένο στο παρελθόν. Από την άλλη πλευρά, λαός χωρίς μνήμη δύσκολα μπορεί να σκεφθεί το αύριο, ενώ εύκολα πέφτει θύμα του τυχοδιωκτικού σήμερα (και του καταναλωτισμού του): Το μυαλό μένει κολλημένο στο παρόν. Ή σχέση, λοιπόν, μνήμης και ιστορίας είναι η καλή ή κακή σχέση μας με τον χρόνο (όλο τον χρόνο) και τον κόσμο μαζί.

      Τι είναι ο εμφύλιος ή η μικρασιατική καταστροφή για την Ελλάδα; Μνήμη και ιστορία, νομίζω. Τι είναι η απριλιανή δικτατορία; Μνήμη. Τι είναι η τέταρτη σταυροφορία; Ιστορία. (Νομίζω.) Αν δεν ξεκαθαρίσουμε αυτά τα πράγματα (με πολλή συζήτηση), τότε θα διεκδικούμε τις συγνώμες ακόμη και από τους Πέρσες (που τους κερδίσαμε, πάντως) και τον ρασοφόρο πρόεδρο κ. Χαταμί, για το 480 π.Χ.. Και μετά έρχονται οι Ρωμαίοι και μετά οι Οθωμανοί. (Εμείς οι Κερκυραίοι έχουμε Βενετσιάνους. Και έχουμε και Ανδηγαβούς, που δεν ξέρω ποιος ακριβώς τους εκπροσωπεί σήμερα για την συγνώμη.)

      Για να περιπλέξουμε ακόμη περισσότερο τα πράγματα, θα θέσουμε και το προαιώνιο ζήτημα της φυλής: το ζήτημα των εμφυλίων πολέμων (π.χ. του Πελοποννησιακού Πολέμου). Εδώ, ποιος θα ζητήσει συγνώμη και από ποιόν;    

5/5/2001

Context 112

Μετά τις συγνώμες… που θα μας ζητήσουν (ο πάπας και οι άλλοι) πρέπει κι εμείς να αρχίσουμε να ζητάμε και καμιά συγνώμη. Και πρώτα απ’ όλα για την Τροία. Άξιζε, άραγε, τόση αιματοχυσία για μια ωραία Ελένη; Η αίτηση συγνώμης, λόγω κακών σχέσεων με την γείτονα, ας υποβληθεί κατ’ ευθείαν στον ΟΗΕ. Έπειτα να ζητήσουμε συγνώμη για τον δια της σπάθης εκπολιτισμό των λαών της Ανατολής από του αρχαίους ημών Μακεδόνες. Και, μετά, συγνώμη από τον Θεό (δεν πιάνει ο ΟΗΕ εδώ!) για τον βίαιο εκχριστιανισμό και την ισοπέδωση ειδωλολατρικών ναών και φιλοσοφικών σχολών (και ολυμπιακών αγώνων) κατά την βυζαντινή περίοδο. Συγνώμη και για τους βυζαντινούς διωγμούς κατά των άλλων χριστιανικών εκδοχών ή αιρέσεων (διωγμοί που έκαναν τους λαούς της Ανατολής να καλοδεχθούν το, αρχικώς, πιο ανεκτικό Ισλάμ.) Ειδική μνεία στον Βασίλειο Βουλγαροκτόνο για την μεταχείριση που επεφύλαξε στους Βουλγάρους αιχμαλώτους (τυφλώνοντας 15.000).

      Για τον αιώνα μας (για να σοβαρευτούμε!), έχουμε την εκστρατεία κατά της νεαράς Σοβιετίας. Και, εσχάτως, τους Κυπρίους αδελφούς και την συμπεριφορά της Ελλάδος έναντι του Μακαρίου (συμπεριφορά που άνοιξε το σημερινό δράμα της Κύπρου).

      (Και για να μη μας ξεφύγει και ο πάπας: ένα συγνώμη να ζητήσει από τη διαλυμένη σε χίλια κομμάτια Γιουγκοσλαβία. Κάτι ξέρει!)

8/5/2001

Context 113

Η Νοτιοσλαβία... εξακολουθεί να αιμορραγεί και να διαλύεται σε ολοένα και περισσότερα κομμάτια. Οι εθνικές και εθνοτικές ομάδες και μειονότητες έγιναν, τελικώς (και όπως προβλέπαμε από την αρχή), οχήματα πολέμου. Ο καθείς διεκδίκησε το μερτικό του σ’ αυτό το πρωτοφανές πλιάτσικο μιας πρώην κυρίαρχης χώρας (και ιδρυτικής όλων των μεγάλων διεθνών οργανισμών).

      Οι Αλβανοί της FYROM δεν κάνουν, σήμερα, τίποτα περισσότερο από ό,τι έκαναν χθες και προχθές οι άλλες εθνικές και εθνοτικές ομάδες, σ’ αυτό το μωσαϊκό που λεγόταν Νοτιοσλαβία (και που όπως κάθε μωσαϊκό θα ήταν πολύ δύσκολο να το χωρίσει κανείς σε μικρά καθαρά κομμάτια). Στο όνομα των καταπιεσμένων εθνών και εθνοτήτων άρχισε, πριν δέκα χρόνια, ο πιο αιματηρός διαμελισμός χώρας στην μεταπολεμική Ευρώπη. Το ότι οι καταπιεσμένες εθνότητες, που αρχικώς αποσχίσθηκαν (με ευρωπαϊκές παραινέσεις και χειροκροτήματα), ήσαν κατά πολύ πιο ευημερούσες από την καταπιέζουσα εθνότητα εμφανίσθηκε ως ασήμαντη παραδοξότητα. 

      Μέχρι χθες, ο διαμελισμός της χώρας είχε το άλλοθι του χασάπη Μιλόσεβιτς. Σήμερα το «άλλοθι» είναι στην φυλακή και η δικαστής Ντελ Πόντε (αυτή η ζωντανή δυσφήμηση ολόκληρου του γυναικείου φύλου, για όποιον την έχει δει) γυρνάει ελεύθερη στα κομμάτια της αιματοβαμμένης χώρας.  

9/5/2005

Context 114

Τα ναρκωτικά… έρχονται και επανέρχονται στο προσκήνιο, στον τόπο μας. Και την κάθε φορά η αντιμετώπιση εξαρτάται από τις ανάγκες μιας επείγουσας δημοσιότητας. Οι τυχόν συζητήσεις εξαντλούνται σε μια ατελείωτη (αυτόκλητη) ηθικολογία.

     Οι καταγγελίες δικηγόρων, αυτή την φορά, για την επιλεκτική, εκ μέρους της αστυνομίας, μεταχείριση των «εγκληματιών» αυτού του ιδιότυπου «εγκλήματος», αποδεικνύουν την ταξικότητα του προβλήματος. Οι πλούσιοι προστατεύονται, ενώ οι φτωχοί διασύρονται (πέραν κάθε δεοντολογίας). Αυτές οι καταγγελίες μάς δείχνουν την υποκρισία όχι αυτών που ερμηνεύουν τον νόμο, αλλά αυτών που δημιουργούν τον νόμο. (Και αυτοί δεν είναι μόνον οι βουλευτές, αλλά και αυτοί που συντηρούν το σχετικό κλίμα, αριστεροί και δεξιοί).

      Η νομιμοποίηση της καλλιέργειας και χρήσης της κάνναβης και της ειδικής διάθεσης των λοιπών ουσιών θα στερούσε, εδώ και τώρα, το κίνητρο κέρδους στην τεράστια οικονομία των παράνομων ναρκωτικών. Όλοι, πλέον, γνωρίζουμε ότι ο στρατός UCK του Κοσόβου χρηματοδοτείται από το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών, που άθελά μας επιτρέπουμε να αναπτύσσεται φαυλοκυκλικώς.

      (Υ.Γ.: Το Υπουργείο Υγείας προειδοποιεί: Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία.)

10/5/2001

Context 115

Όταν ο καθηγητής (πρωθυπουργός)… χάνει την ψυχραιμία του και το καθηγητικό του ύφος (δηλαδή το της ματαιότητας ύφος του πλήρους ελέγχου των πραγμάτων), τότε απολαμβάνει ο απλός παρατηρητής το τέλος του παραμυθιού του βασιλιά, που νόμιζε πώς ήτανε ντυμένος με τον χρυσό μανδύα, ενώ περιεβάλλετο την αδαμιαία του περιβολή. Πέραν, όμως, της γραφικότητας ενός πρωθυπουργού, που ψάχνει να βρει τα λόγια του (στα μάλλον φτωχά ελληνικά του), διακρίνω ένα ζήτημα εκμετάλλευσης μιας ηρωικής (αν και, εν τινι μέτρω, κατόπιν εορτής κατασκευασμένης) συλλογικής  ταυτότητας. Η διακυβέρνηση της χώρας εν ονόματι της αντιδικτατορικής δράσης προσλαμβάνει εσχάτως μορφές ενός εύκολου άλλοθι, που θεραπεύει πάσα κυβερνητική αμαρτία ή ακολασία. Οι δημοκρατικοί, όμως, αγώνες των «λοιπών»(!!) προοδευτικών δυνάμεων έγιναν όχι για να αξιώνουμε τον αποκλεισμό κάποιων από την πολιτική ζωή του τόπου (με μια εύκολη όσο και επικίνδυνη ρητορική από του υψηλού βήματος της εξουσίας), αλλά, αντιθέτως, για να αξιώνουμε την συμμετοχή πάντων στην πολιτική ζωή του τόπου (δυστυχώς, και της τρισκαταράτου δεξιάς). Οι αριστερές ή κεντροαριστερές ιδέες θα ευδοκιμήσουν όχι πάνω στα φαντάσματα του παρελθόντος, αλλά πάνω στον σοβαρό λόγο για το χθες, το σήμερα και το αύριο.

11/5/2001

Context 116

Η απαξίωση του ελαιώνα… της Κέρκυρας χρονολογείται από την εποχή της απαξίωσης της τοπικής αγροτικής οικονομίας, εν ονόματι της τουριστικής ανάπτυξης. Το αγροτικό εισόδημα έγινε, με τον καιρό, συμπληρωματικό ενός άλλου κυρίου εισοδήματος, προερχομένου από άλλες πηγές, κυρίως τουριστικές. Το πρόβλημα, όμως, ήταν και είναι φαυλοκυκλικό: Η αρχική εγκατάλειψη της γης προκαλεί (την επόμενη χρονιά) κίνητρο για μεγαλύτερη ακόμη εγκατάλειψη. Και, τελικώς, την εγκατάλειψη την αντιμετωπίζει κανείς μόνο με κεντρικές λύσεις μεγάλης κλίμακας. Δυστυχώς, όμως, στην γεωργία και κτηνοτροφία κεντρικές λύσεις μεγάλης κλίμακας είναι πάντοτε λύσεις αντι-οικολογικές.

      Στην Κέρκυρα, τα τελευταία χρόνια (κάθε χρόνο, τέτοια εποχή), αντιμετωπίζουμε το εξής εκβιαστικό δίλημμα: Είτε ραντίζουμε με χημικά φάρμακα τον ελαιώνα και ραντιζόμαστε, εκόντες άκοντες, όλοι (δια της διατροφικής αλυσίδας ή δια της άμεσης προσβολής), είτε δεν ραντίζουμε και χάνουμε σοδειά κι επιδοτήσεις.

      Είναι γνωστό ότι η δημοκρατική έποψη, κατά την λαϊκιστική της εκδοχή, έχει ορίζοντα τον βραχύ χρόνο των εκλογών. Έτσι, και δημοκράτες είμαστε και φιλολαϊκοί, όσο πλειοδοτούμε υπέρ της εδώ και τώρα εύκολης και φτηνής λύσης του χημικού πολέμου κατά του δάκου. Τα λοιπά είναι μόνον «παράπλευρες συνέπειες».

12/5/2005

Context 117

Χατζηνικολάου παραλίγο δήμαρχο... ανέδειξε προχθεσινή δημοσκόπηση! Τα media εκλέγουν δήμαρχο και, προς το παρόν, διαμορφώνουν κλίμα και κίνημα (π.χ. κίνημα Χατζηνικολάου, κίνημα Κουίκ, κίνημα Παναγιωτόπουλου – μέσα κι έξω από τη Βουλή). Δεν μένει, έτσι, παρά να δούμε, κατ’ αμοιβαίο τρόπο, και τον Σκανδαλίδη ή τον Αβραμόπουλο να λέει τις ειδήσεις των 8.00. (Έτσι κι αλλιώς, το κόμμα δεν του βγαίνει του τελευταίου.) Κι ίσως, μετά, δούμε κι άλλες τέτοιες αμοιβαίες μεταγραφές. Π.χ., ο Κωστόπουλος του Nitro στο υπουργείο Πολιτισμού. (Δεν είναι μεγάλη η διαφορά!). Και ο Βενιζέλος στο Nitro. (Μια και έχει άποψη περί παντός του επιστητού, γιατί όχι και για τα κατ’ εξοχήν επιστητά κορμιά του Nitro.)

      Όλοι, πάντως, θα θέλαμε να πούμε τις ειδήσεις των 8.00, σαν τον Χατζηνικολάου. Κι όλοι θα θέλαμε να διοικήσουμε ένα δήμο, σαν τον Αβραμόπουλο. Γιατί όχι, λοιπόν, στις αμοιβαίες μεταγραφές; (Θα μπορούσε, άραγε, και στην Κέρκυρα να γίνει κάποια τέτοια μεταγραφή; Ο Ζηνιάτης, ας πούμε, να διοικεί τον δήμο και ο Σαρλής να λέει τις ειδήσεις; - Αν και με τέτοιο άχτι, που έχει ο ένας τον άλλο, θα είναι καλύτερα και δήμο και κανάλι να αλλάξουμε οι υπόλοιποι!)

      Και η έκπληξη για το τέλος: Κόκαλης στην κυβέρνηση και Σημίτης στην Panafon και τον Ολυμπιακό. (Στην Ιταλία δεν έβαλαν τον ίδιο και στα δύο, την Κυριακή, και ησύχασαν οι άνθρωποι;) 

15/5/2005

Context 118

Στα χρόνια των κοτζαμπάσηδων... και των κομματαρχών μάς γυρίζει ολοταχώς η πρωθυπουργική «αριστερή στροφή». Και, όσο υποχωρούν τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος, η αναδρομή στο δεξιό παρελθόν της δύσπραγης τούτης χώρας θα γίνεται όλο και πιο συχνή. Πρέπει να εμπεδώσει ο «μέσος» πολίτης ότι 20 χρόνια ΠΑΣΟΚ δεν φθάνουν. Θα χρειαστούν άλλα 80.

      Προφανώς, έχει το δικαίωμα το ΠΑΣΟΚ να κυβερνάει για άλλα 80 χρόνια (αν εκλέγεται νομοτύπως!). Έχουμε, όμως, κι εμείς το δικαίωμα να κρίνουμε, για τα επόμενα 80 χρόνια, την εκάστοτε ρητορική και επιχειρηματολογία. (Ζήτημα στοιχειώδους ελευθερίας!)

      Κατά την γνώμη μας, λοιπόν, υπάρχει πραγματική ανάγκη να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στα τελευταία 100 ή 200 χρόνια κοτζαμπασισμού και κομματαρχισμού. Κι αυτό πρέπει να το κάνουμε και ως προς το ίδιο το ΠΑΣΟΚ. Θα αντιληφθούμε, τότε, πώς ένα κόμμα, που εμπέδωσε την δημοκρατία το 1981, μεταλλάχθηκε τόσο εύκολα σε ένα νέου τύπου κοτζαμπασισμό και κομματαρχισμό, που κρατάει 20 χρόνια και θέλει να κρατήσει άλλα 80.

      Οι μνήμες, που ανασύρονται για να συνδράμουν το (προβληματικό) σήμερα, είναι μνήμες κατ’ αρχήν εριστικές και διχαστικές. Μπορούν να γίνουν λυτρωτικές, όταν καταλάβουμε ότι μας αφορούν πιο προσωπικά.    

16/5/2005

Context 119

Το ασφαλιστικό Βατερλό... της κυβέρνησης αποδίδεται, από πλείστα κυβερνητικά στελέχη, σε επικοινωνιακά, τακτικά λάθη. Για την ιστορία, να πούμε ότι ο Ναπολέων Βοναπάρτης έχασε στο Βατερλό από λάθη τακτικής. Υπέρτερη, όμως, ήταν η πολιτική ήττα που είχε ήδη υποστεί. Τα τακτικά λάθη, απλώς, επισφράγισαν τον πολιτικό του θάνατο. Η κυβέρνηση, καθ’ όσον επιμένει να αποδίδει το δικό της Βατερλό σε επικοινωνιακά ελαττώματα, εκδηλώνει συμπτώματα επικοινωνιακού αυτισμού. Δεν καταλαβαίνει ότι αυτά, που ονομάζει επικοινωνιακά λάθη, είναι λάθη πολιτικής ουσίας.

      Το να επιχειρείς μια τομή στο ζήτημα, που αφορά και καίει το σύνολο των Ελλήνων και Ελληνίδων, μη λαβαίνοντας υπ’ όψιν βασικούς θεσμούς και διαδικασίες, όπως είναι τα συνδικάτα και οι επιστημονικοί τους φορείς, δεν είναι επικοινωνιακή αγένεια. Δεν σου απαγορεύει κανείς να δεχθείς τις συμβουλές ξένων συμβούλων και να τις πληρώσεις και 300 εκατομμύρια από την τσέπη μου. Εκείνο, όμως, που οφείλεις να κάνεις, είναι να αντιληφθείς ότι δεν είσαι Βοναπάρτης. (Και είναι συμπτώματα αθεράπευτου βοναπαρτισμού οι τελευταίοι πρωθυπουργικοί λόγοι.) Μήνες, τώρα, το αξιολογότατο (από πλευράς συγκρότησης) Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ σου λέει ότι έχει μελέτες. Από εκεί έπρεπε να ξεκινήσεις. (Κι αυτό να ήταν πολιτική ουσία και όχι επικοινωνιακό τρικ.)              

17/5/2005

Context 120

Η ανω-κατωποίηση της παιδείας... ανά τριετία είναι φαινόμενο συνδυαστικό της εθνικής μας νεύρωσης να σπουδάσουμε τα παιδιά μας όσο πιο ψηλά μπορούμε (σε μια αντι-πνευματική κοινωνία, που δεν έχει τι να τα κάνει τα σπουδαγμένα της παιδιά) και της διάθεσης των υπουργών παιδείας να «αφήσουν έργο» (σε ένα υπουργείο που πληρώνει τα λιγότερα από όλα τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά υπουργεία). 1,2 τρισ. δραχμές οι ετήσιες δημόσιες δαπάνες για την παιδεία μας. Κι άλλα τόσα, ακριβώς, ξοδεύουμε ιδιωτικώς. 62.000 ελληνόπουλα σπουδάζουν στο εξωτερικό (γιατροί;). Και εκατοντάδες χιλιάδες οι άνεργοι (κυρίως νέοι).

      Είναι τα παιδιά της ανω-κατωποίησης  επαναστάτες χωρίς αιτία; Πιστεύω ακριβώς το αντίθετο. Υπάρχει αιτία, χωρίς να υπάρχουν επαναστάτες. Και η αιτία δεν είναι η ανεύθυνη συμπεριφορά του υπουργού απέναντι στους στοιχειώδεις όρους αξιοσύνης Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Αιτία είναι το ακραία αρνητικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο συζητούνται  πάντοτε τα θέματα των, κάθε επιπέδου, πνευματικών ιδρυμάτων της χώρας μας. Δια διαταγμάτων δηλαδή.

      (Τι πνευματικότητα εξέπεμπε, αλήθεια, το Υπουργείο Παιδείας επί Κοντογιαννόπουλου, όταν οδηγούμασταν στο μεγάλο μακελειό της Πάτρας. Τι πνευματικότητα εξέπεμπε το Υπουργείο Παιδείας επί Αρσένη, όταν οδηγούμασταν στο διαρκές κλείσιμο των σχολείων;)

19/5/2005